№ 1.
У паеме "Тарасава частка" Пает вияуляе грудочок любасць та братняга украiнскага народу i яго кабзара. У розчини такога типу легка збiцца на прості пераказ бiяграфii, но з Купалом гетага НЕ здарилася. Вобразе Шаученкi арганiчна упiсваецца у гiсторию украiнскага народу, яго культуру; ен падаецца Як носьбiт нациянальнай свядомасцi украiнцау.
У паеме Купала узнауляе сами драматичния епiзоди бiяграфii пригоннага хлапчука, надзеленага Таленті мастаки i Пает.
Жицце i творчасць Тараса Шаученкi маюць адносiни та нашаго краю, та Беларусi. Гета адлюстравана у паеме Купали. Як дварови пана, Тарас спачатку жиу у Вiльнi, потим - у Пецярбургу. Юнак бачиу вакол пригожия беларускiя лугi, ляси, кринiци, а таксамо бедния хацiни, паднявольних людзей, - Як i на Украiни. Беларускага Паета цiкавiць НЕ толькi сацияльни ліс Тараса-юнака, аднолькави для усiх пригонних, но i асабiстае яго жицце. Аутар расказвае пра Кахані юнака та пригожай Акса, пра яго вернасць їй i у вимушанай разлуци.
Три раздзели паеми присвечани песнi Тарасавай, бястрашнаму, непадкупнаму речі кабзара. Вялiкi духоуни скарб, якiм валодау юнак, ен шчодра аддавау народу, Люба палею Украiни.
Народ пачуу пісню свойого кабзара i приняу яе да серца. Тия хто панавау, МЕУ сiлу i залагодив, вирашилi адабраць у яго гети скарб, закаваць у кайдани пісняра разам з яго песняй: Шаученку ариштоуваюць i ссилаюць у салдат на дзесяць Гадоєв у Орську крепасць у Аренбургу. Яшче адзiн шлях, "катаржни, нялегкi, витаптани горах", прайшоу Пает та месца палею ссилкi. Там яму було сувора забаронена пiсаць i маляваць. Вярнууся ен адтуль хвороби, знясiлени, але не виракся песнi пра Украiну-мацi. Пісня яго стала неад'емнай часткай духоунага жицця Украiни, бясценним скарбом народу.
Перше i заключний раздзели пераклiкаюцца: тут Купала славiць нову, вільну, Савецький Украiну, у якой шануюць i паважаюць пісню Тараса Шаученкi, што у цяжкiя годинник прарочила Лепша, шчаслiвейши ліс палею бацькаушчине.
Щирую любо так вялiкага сина Украiни i яго творчасцi, роднасць яго i палею песнi Купала падкреслiвае у "Тарасавай частці" викаристаннем приемау i принципау, уласцiвих стигла i паетици Шаученкi. Асаблiва адчуваецца гета у заключний раздзеле, напiсаним у стилi Шаученкавага "Заповiт".
№ 2.
Паема присвечана 125-годдзю з дня нарадження Тараса Шаученкi. Янка Купала цiкавiуся творчасцю Шаученкi, перакладау яго розчини на біл. мову. Ліс біл. i укр. народау аднолькави. Янка Купала дамагауся сцiпласцю паеми ствариць целасни малюнак жицця Тараса Шаученкi.
"Тарасова доля" - паема лiра-епiчная. Старонкi бiяграфii Ш. служаць аутару падставай для роздум, для виказвання сваiх запаведних думаК.Купала дамагауся сцiласцi паеми. Многа пакут перажиу Ш. у аренбургскiм Степи, адорвани пекло роднай зямлi, сяброу, пекло любiмай справи пiсаць верші, маляваць. Купала нагадвае пра яго сни, пра яго гатоунасць маляваць хоць б уласнай кривню - перад намi живи вобразе салдат. Шаученку викупiлi з пригоннай залежнасцi яго сябри, рускiя. Гети факт дау падставу Коласа для вялiкага абудження, для викрицця жорсткасцi експлуататарау.
Пекло малюнкау мiнулага К. пераходзiць та сучаснасцi, расказвае Як живе Украiна у сям'i савецкiх народау. Галоуная думка твора аб критим што слова Тараса дало вялiкi полон - яно дапамагло народу скiнуць ланцугi i зажиць шчаслiва. За гета шануєм народ свойого сина i любiць яго. Купала супастауляе жицце украiнскага Кабзара са сваiм уласним. Слова Ш. не раз далятала на біл. зямля.
Адзiн з обробив паеми К. присвячае агульнасцi лісі двох суседнiх народау. На грунце гета агульнасцi расло культура i лiтаратура, блiзкая i зразумелая білорусам i украiнцам. Вялiкае уражанне зрабiла на Ш. Білорусь. Ш-ка цiкавiуся біл. песнямi i пад iх Відпливаючи напiсау некатория вершу. Паемай "Тарасава частка" К. праспявау Натхнення пісню вялiкаму Кабзару, якi "здабиу сабе славу не з плiти, з слоу, што не дах нi століття, нi тапор."