Творчасць Я. Купали непариуна звязано з фальклорам. Пает Глибока відати не толькi жицце народу, но i яго вусную паезiю. Ен любi народния песнi i казкi, у якiх вияуляецца мудрасць народу. Вивучаючи фальклор, Купала пазнаемiуся з беларускай i украiнскай народнимi песнямi аб Бандароуне. У 1913р. па мативах гетих пісень iм була напiсана паема "Бандароуна".
Паема "Бандароуна" присвечана гераiчнаму мiнуламу украiнскага народу. Цяжка жилось у тієї годину белускаму i украiнскаму народам. Яни билi паузбаулни усялякiх прау, цярпелi НЕ толькi "феадальни", а i нациянальна-релiгiйни стрибне. Альо народния маси вялi Упарти барацьбу за палю волю i незалежнасць. У паеме расказвацца аб сміливим учинку украiнскай дзяучини Бандароуни.
У мястечка Берастечка, дзе жила гераiня, "приблукауся" пан Патоцкi са палею "хеурай лядочай". Ен ездзiу па Украiни, свавольнiчау, криудзiу бідні народ. На вечаринци у карчомци пан сустреу пригожую Б. i захацеу абняславiць яе. Калi Патоцкi Пача приставаць та дзяучини, Яна не стривала i "з'ехала яму па тварі". За гета ганарлiви пан застрелiу Бандароуну. Каб загладзiць палю вiну, ен наладзiу Б. пишнае пахаванне. Альо даремна, звістку аб смерцi Б. абляцела усю Украiну. Яна виклiкала гнеу i абуренне народу, i Хутко на Украiни супраць польскiх пано-пригнятальнiкау Пача паустанне.
Вобразе Бадароуни. У паеме даецца вобразе вольналюбiвай, мужнай Бандароуни. Яна славiцца палею пригажосцю:
Хараства такога у Свеце не було, не будз.
Аб їй людзi гаварилi, Як аб нейкiм Цудзі.
Яна чалавек палимянай души, горда, смілива, непакорлiвая. У гета Простан украiнскай дзяучини висока развiта пачуцце уласнай чалавечай годнасцi. Альо сама видатная риса яе характар - любо так свойого народу, та Свабода. Б. ненавiдзiць стрибне, не можа жиць у няволi, не хоч робили Биць палюбоунiцай пана. Свабода для яе даражей за усе на Свеце. У iм `я Свабода гераiня ахвяруе сваiм жиццем.
Ну, што волiш сабе вибiраць, пишна панянка:
Цi у бяседзе засядацi вось пад гета сценкай
I са мною пiць, гуляцi, ночкi каратацi.
Цi навекi косцi париць у зямельци-мацi?
Бандароуна рашуча адхiляе прапанову пана, з пагардай адмауляецца пекло яго багацця i грошай. У паядинку з панам Бандароуна НЕ адзiнокая, на яе баку Прауд i падтримка народу. Бандароунана - дачка народу. Яна здольна на рашучия учинкi i самаахярнасць. У вобразе Б. адлюстравалiся видатния Риси народного характар Як любо, непакорлiвасць, гераiзм, висока чалавечая годнасць, маральну чисцiня.
Вобразе пана Патоцкага. Патоцкi - буйні польскi памешчик, пригоннiк, грубі деспат i самадур. Пад яго стрибне "стогне змучана Украiна, до неба шле пракляцце". У народзе живе памяць аб iм, Як аб "злим духом". Патоцкi дзейнiчае нахабно. Там, дзе НЕ дапамагаюць гроша, ен учиняе розбій. Яго улад тримаецца на багаццi i грубай сiле. Я. Купала паказвае маральну разбешчанасць Патоцкага. Ен страцiу палі сумленне, загубiу чалавечае жицце. Груби деспатизм, жорскасць, бесчалавечнасць, маральну нiзасць - усе гетия Риси паказваюць маральния якасцi Патоцкага.
Паема звязано з фальклорам НЕ толькi зместам, но i мастацкай Форман. Яна напiсана у народна-пісенним стилi. У паеме есць народния сiмвалiчния вобразе галубкi (Бандароуна), каршуна (Патоцкi). Мова паеми вобразная, багата народна-вияуленчимi сродкамi. Паема визначацца глибокай народнасцю. У їй праудзiва паказана жицце у феадальную епоху i створани яркi вобразе станоучага героя. Твор з'яуляецца яскравим прикладам творчага викаристаня фальклору у паезii Я. Купали.
Iдейни змест: паема "Бандароуна" присвечана гераiчнаму мiнуламу украiнскага народу. Яна адлюстроувае тую змрочную епоху, калi на Украiни i Беларусi панавалi польскiя пани-магнати. Цяжка жилося у тієї годину беларускiм i украiнскiм працоуним. Яни билi пазбаулени усякiх правоу.
У Аснова сюжету ляжиць канфлiкт памiж Б. i панам Патоцкiм. Для таго, каб больш виразна раскриць гети канфлiкт Пает викаристоувае прием кантрасту. Б., Як прадстаунiк працоунага народу резка процiстаiць панові Патоцкаму. Сутнасць канфлiкта у сацияльнай няроунасцi. Маральния якасцi Б. Пает розкриває праз знешнюю прагажосць. Яна - чалавек палимянай души, горда, смілива, непакорная.